زمان تقریبی مطالعه: ۷ دقیقه
در ترکیه چه رشته‌ای را به چه زبانی بخوانیم؟ (راهنمای عملی ۲۰۲۵)
مقدمه
یکی از مهم‌ترین تصمیم‌ها قبل از شروع تحصیل در ترکیه، انتخاب زبان آموزشی رشته است. این انتخاب می‌تواند روی کیفیت یادگیری، آینده شغلی، هزینه‌ها و حتی پذیرش شما در دانشگاه‌ها تأثیر مستقیم بگذارد. در این مطلب، با دید عملی و تجربه‌محور بررسی می‌کنیم که در ترکیه، بهترین زبان برای تحصیل در هر رشته چیست.
۱. نقش زبان آموزشی در تحصیل و آینده شغلی
زبان ترکی: ارتباط بهتر با استادان و محیط، دسترسی به منابع و آزمون‌های داخلی، فرصت‌های شغلی داخل ترکیه.
زبان انگلیسی: دسترسی به منابع علمی بین‌المللی، شانس بیشتر برای ادامه تحصیل یا کار خارج از ترکیه، جذابیت بیشتر برای کارفرمایان بین‌المللی.
زبان دوگانه (ترکی + انگلیسی): در برخی رشته‌ها ممکن است بخشی از دروس به ترکی و بخشی به انگلیسی باشد، که انعطاف بیشتری ایجاد می‌کند.
۲. رشته‌ها و پیشنهاد زبان آموزشی
رشته‌های علوم پزشکی و پیراپزشکی (پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، پرستاری)
پیشنهاد زبان: ترکی
دلیل: دروس و کارورزی‌ها نیازمند ارتباط مستقیم با بیماران و کادر درمان هستند. یادگیری ترکی، مخصوصاً اصطلاحات پزشکی، برای موفقیت ضروری است.
نکته: اگر قصد دارید بعد از فارغ‌التحصیلی در کشور دیگری کار کنید، می‌توانید به انگلیسی بخوانید، ولی باز هم باید زبان ترکی را برای دوره‌های بالینی یاد بگیرید.
رشته‌های مهندسی (عمران، مکانیک، برق، کامپیوتر و...)
پیشنهاد زبان: انگلیسی
دلیل: منابع درسی و مقالات به‌روز بیشتر به انگلیسی هستند. همچنین برای مهاجرت کاری یا ادامه تحصیل در کشورهای دیگر، مدرک انگلیسی مزیت بزرگی است.
نکته: در ترکیه هم شرکت‌های بین‌المللی به مهندسان مسلط به انگلیسی نیاز دارند، اما یادگیری ترکی برای محیط کار داخل کشور مفید است.
رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی (روانشناسی، حقوق، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی)
پیشنهاد زبان:
اگر قصد کار در ترکیه را دارید → ترکی (به‌خصوص برای حقوق و روانشناسی، چون قوانین و فرهنگ کشور را باید به زبان رسمی بخوانید).
اگر هدف‌تان فعالیت بین‌المللی یا پژوهشی است → انگلیسی.
رشته‌های مدیریت، بازرگانی و اقتصاد
پیشنهاد زبان: انگلیسی
دلیل: حوزه‌ی اقتصاد و تجارت به‌شدت بین‌المللی است و مدرک انگلیسی فرصت‌های بیشتری ایجاد می‌کند.
نکته: اگر قصد کار در بازار داخلی ترکیه دارید، بهتر است در کنار تحصیل به انگلیسی، زبان ترکی را هم تقویت کنید.
رشته‌های هنر و طراحی (گرافیک، موسیقی، سینما، معماری داخلی)
پیشنهاد زبان: ترکی
دلیل: نیاز به ارتباط نزدیک با جامعه، هنرمندان، و بازار داخلی.
استثنا: رشته‌هایی مثل معماری بهتر است به انگلیسی خوانده شوند چون منابع جهانی و ارتباطات بین‌المللی بیشتری دارند.
۳. عوامل مهم در انتخاب زبان تحصیل
۱. هدف بعد از فارغ‌التحصیلی
ماندن در ترکیه → ترجیحاً ترکی
مهاجرت یا ادامه تحصیل خارج → انگلیسی
۲. شرایط پذیرش
برخی دانشگاه‌ها ظرفیت بیشتری در رشته‌های انگلیسی‌زبان دارند، اما شهریه‌شان بالاتر است.
رشته‌های ترکی‌زبان معمولاً شهریه‌ی کمتری دارند.
۳. آزمون ورودی
برای رشته‌های ترکی‌زبان، معمولاً نیاز به مدرک زبان ترکی (TÖMER) دارید.
برای رشته‌های انگلیسی‌زبان، معمولاً مدرک زبان انگلیسی (IELTS/TOEFL) یا آزمون داخلی دانشگاه لازم است.
۴. ترکیب ایده‌آل برای دانشجویان بین‌المللی
بهترین حالت این است که:
اگر رشته را به انگلیسی می‌خوانید → در طول تحصیل، زبان ترکی را تا حد مکالمه و تخصصی یاد بگیرید.
اگر رشته را به ترکی می‌خوانید → زبان انگلیسی خود را تقویت کنید تا به منابع بین‌المللی و فرصت‌های شغلی جهانی دسترسی داشته باشید.
۵. جمع‌بندی
انتخاب زبان تحصیل در ترکیه فقط یک تصمیم آموزشی نیست، بلکه یک سرمایه‌گذاری استراتژیک روی آینده شغلی و تحصیلی شماست.
پزشکی و پیراپزشکی → ترکی
مهندسی و مدیریت → انگلیسی
علوم انسانی → ترکی یا انگلیسی بر اساس محل کار آینده
هنر → ترکی (با استثنای معماری به انگلیسی)
پیشنهاد ویژه: قبل از انتخاب زبان، با دانشجویانی که همین رشته را در ترکیه خوانده‌اند مشورت کنید تا از تجربه واقعی بازار کار و کیفیت آموزش آگاه شوید.